محمد عاکف ارسوی اسلام بیرلیگی‌نین شاعر اؤندری
محمد عاکف ارسوی، 1873-جو ایلده استانبولدا دوغولدو. آتاسی محمد طاهر افندی، آناسی امینه شریفه خانیم‌دیر. شاعر، ایلک تحصیلینه "امر بخاری" محله مکتبینده باشلادی
محمد عاکف ارسوی، 1873-جو ایلده استانبولدا دوغولدو. آتاسی محمد طاهر افندی، آناسی امینه شریفه خانیم‌دیر. شاعر، ایلک تحصیلینه "امر بخاری" محله مکتبینده باشلادی
.
رشدیه نی بیتیردیکدن سونرا، "ملک بایتار مکتبی"نه گئتدی. سون مکتبی 1893-جو ایلده بیتیردی. بو تاریخدن سونرا آنادولو و عربستاندا بایتار اولا‌راق گزدی. 1913′ده مامورلوقدان آیریلدی. مختلف مکتب‌لرده معلم‌لیک ائتدی. عصمت خانیملا ائولندی. عاکف ، شعر دیلی‌نین اینجه‌لیک‌لرینی اوندان اؤیرندیگینی اعتراف ائدرک، آروادی اوچون: "استانبول شیوه‌سی حاقیندا منیم قاموسوم" دئیردی.
بعضا بیر سئوگی‌لییه بنزتدیگی وطنی، دؤرد بیر طرفدن اشغالااوغرادیقدا:
"لاکین سن ائله دئییلسن: سنین یانار جیگرین:
"وطن!" دئییب اؤله‌جکسن سمادا اولسا یئرین.
نئجه دؤزر آزاد اولان اسارتینه؟
کور اولسون، آغلامایان، ائی وطن، فلاکتینه!"
دئیه‌رک، استیقلال دؤیوشونه قاتیلدی. ساکاریا دؤیوشونون بحران‌لی آنلاریندا، هر احتمالا قارشی آنکارا‌دان هیجرت باشلادیغی زامان، ساکاریانین دوشمنه مزار اولاجاغینی دوشوندو و آنکارا‌دان آیریلمادی. نجیب ملتینه "استیقلال مارشی"نی هدیه ائتدی.
1926-جی ایلده مصره گئتدی. اورادا، مصر اونیوئرسیتئتی ادبیات فاکولته‌سی تورکجه مدرسی اولدو. داها سونرا سیروزا توتولدو. استانبولا دؤندو. 27 دئکابر 1936 بازار گونو آخشامی اؤلدو. صاباحیسی گونو، تورک گنج‌لیگی‌نین اللری اوزرینده ائدیرنئ قاپیداکی شهیدلییه دفن ائدیلدی.
ایلک اثری، مکتب مجموعه‌سی‌نین 26. ساییندا نشر ائدیلن "قرانا خیطاب" آدلی منظومه‌سی‌دیر (1895). داها سونرا شکیل‌لی قزئتده اخلاقی، دینی و فلسفی مؤوضولاری ایشله‌ین شعرلر یازدیسا دا، بون‌لارین هئچ بیرینی "صفحات"-ا سالمادی. 1897′دن سونرا 1908 حکومتینه قدر، شعر یازدیسا دا، بونلاری نشر ائتمه‌دی.
عاکفین صفحاتی، صفحات، سلیمانییا کورسوسونده، حاقین سس‌لری، فاتح کورسوسونده، خاطره‌لر، آسام و کؤلگه‌لر آدلارییلا مختلیف یئرلرده، مختلیف دفعه‌لر باسیلمیش، یئددی کیتابین بیرلشدیریلمسیله میدانا گتیریلمیش ایلک و تک کیتابی‌دیر.
صفحاتین لغوی معناسی: "مرحله‌لر، دؤوره‌لر" دئمک‌دیر. کیتابا آدینی وئرن ایلک حیصه‌ده؛ شاعرین، یاشادیغی اطراف‌داکی حیاتینی گؤروروک. داها چوخ منظوم حکایه‌لرین اشتیراک ائتدیگی بو حیصه، عاکفین ائو، کوچه، محله قارشیسینداکی مشاهیده‌لری‌نین رئالیست میصراعلاردا عکسی کیمی‌دیر. بو شعرلرده بعضا آللها گیلئی ائتمیش، بعضا الله‌دان دین‌سیزلر اوچون بئله باغیشلاما دیلمیش‌دیر. بورادا عاکف، کئچمیشی سئومز، اونو دهشت‌لی بیر تیکانا، گلجه یی ده مبا‌رک بیر تورپاغا بنزدیر.
1908 حکومتیندن سونرا، مملکتین قورتولوشو و ملتین سلامت‌لیگی اوچون دوشونن، الی قلم توتان ضیا‌لی‌لار، مختلیف دوشونجه‌لرینی مطبوعات واسطه سیله، اطرافلارینا یایماغا، کوتله‌لره چاتدیرماغا چالیشدیلار.
بو حرکتین ایچینده، محمد عاکفی ده گؤروروک.
او ایللر، وطن سئوگیسی‌نین یئنی اضطرابلارلا؛ آزادلیق عشقی‌نین ده درین دوشونجه‌لرله یاشاندیغی ایللردیر.
دؤولتین ایچدن قونداقلانماسی، چؤلدن هوجوما اوغراماسی، رومون الدن گئدر اولماسی، عرب‌لرین، اؤزلرینه حاضرلانان تله‌لردن خبرسیز، غرب‌لی‌لرین قوجاغینا دوشمه‌سی، ییخیلیشی سرعتلندیرمیشدی.
غربدن گلن فیکیرلرین قارشیسیندا اشتراک ائدن و اسلامی تورک میللیتچی‌لیگی فیکیرینه باغلانان عاکف، قرآنی عصرین ادراکینا گؤره تفسیر ائده‌رک، اسلاما سیخ ساریلما زامانین گلدیگینی، آوروپا‌دان بیزه نه لازیمسا اونو گؤتورمه یین لازیم اولدوغونو ایره‌لی سورموشدور. باخمایا‌راق کی، ضیا گؤک الپ و یولداش‌لاری ، تورک بیرلیگی، تورک میللیتچی‌لیگی فیکیرینی اؤزلرینه بایراق الده ائتمیشدیلر، اما او ، اسلامین کامیل بیر دین اولوب بوتون خالق‌لاری عیرقیندن، دیلیندن و رنگیندن آسیلی اولمایا‌راق اؤز قانادی آلتینا آلماق اقتداریندا اولدوغونو تبلیغ ائدیردی.
بئله‌جه، تأثیرلرینی هله ایندیکی واختدا دا بعضا گؤسترن، "معاصرلشمه، اسلاملاشما، امت لشمه" کیمی، اوچلو بیر فیکیر حرکتی اونون دوشونجه‌سیندن دوغولموش‌دور.
اصلینده چوخ ساکیت بیر روحا صاحب اولان عاکف، بوتون قوتینی و ایلهامینی ایمانیندان آلا‌راق، حیاتینی صنعتیله بیرلشدیرمیش‌دیر. یئتیشمه طرزی اعتباریله شرق و غربی اوریژینال قایناقلاریندان تانیمیش، آنا دیلی کیمی بیلدیگی عربجه، فارسجا و فرانسیزجا سایه‌سینده، دونیا ادبیاتی‌نین مشهورلاری آراسیندا اشتیراک ائدن حافظ، سعدی، لامارتین، هوگو، آناتول فرانس، رئنانی تانیمیش، سئومیشدیر.
چوخ یاخشی بیلدیگی قرآن، اوشاقلیغیندا آلدیغی عائله تربییه‌سی و یاشادیغی، گزیب گؤردوگو اطراف‌لار، عاکفین دوشونجه‌سینده تأثیر ائتمیش، اونون اسلامی بیر کاراکتئر نمونه سی اولماسینا گتیریب چیخارمیش‌دیر.
او، حقیقت سئوردیر. ظلمه قارشی‌دیر. آزادلیغین کؤله‌سی‌دیر. حضرت محمدین: "حق‌سیزلیقلار قارشیسیندا سوسسانیز دیل‌سیز شیطانسینیز!" خبردارلیغیندان تاثیرلنمیش‌دیر.
"خیر! خیال ایله یوخدور منیم آلیش-وئریشیم
اینان کی هر نه دئمیشسم گؤروب و سؤیلمیشیم
بودور دونیادا منیم ان سئودیگیم مسلک
سؤزوم اودون کیمی اولسون، حقیقت اولسون تک!"
میصراعلاری، عاکفین ماهیتیندن باشقا ندیر؟ یا بو میصراع‌لار، نه قدر انگین و آزاد بیر شخصیت صاحبی‌نین پورترئتینی چکیر، دئییلمی؟
ظلمو آلقیشلایا بیلمم، ظالمی اصلا سئوه بیلمم
گله‌نین کئفی اوچون کئچمیشه قالخیب سؤیه بیلمم.
اوچ یاریم سوی‌سؤزون آردیندان زارلیک ائده بیلمم
هله حاق آدینا حاقسیزلیغا اؤلسم تاپینا بیلمم.
میدحت جمال گونتای؛ "عاکف، نظمین مرمر تراشی‌دیر" دئیر. بو حؤکمونده، یئردن گؤیه قدر حاقلی‌دیر. لاکین عاکف، بو وادیده چوخ تواضعکاردیر. صفحاتین ایلک شعرینده، اؤز شعر آنلاییشینی بئله‌جه یئکونلاشدیردیغینی گؤروروک.
منه سور سئویملی قاری، سنه من سؤیلیه ییم،
نه هوویتده دی بو قارشیندا دوران اشعاریم؛
بیر ییغین سؤز کی، صمیمیتی آنجاق هونری؛
نه صنایع بیلرم، چونکی، نه صنعتکاریم.
شعر اوچون "گؤز یاشی" دئرلر؛ اونو بیلمم، تکجه،
عجزیمین گیریه‌سی‌دیر منجه بوتون آثاریم.
آغلارام، آغلادا بیلمم؛ حیسس ائدرم، سؤیله‌یمم؛
دیلی یوخ قلبیمین، اوندان نه قدر بیزاریم!
اوخو، شاید سنه بیر حیس‌لی اورک لازیمسا؛
اوخو، چونکی اونو یازدیم، ایکی سؤز یازدیمسا.
بو شعری بیر آز آچماق، نظمین مرمر تراشی‌نین شعر آنلاییشینی اورتایا قویماق لازیم‌دیر. اونا گؤره، شعری حاقیندا، باشقا‌لاری طرفیندن دئییلن‌لر و یا دئییله‌جک اولانلار، سؤزدن عبارت قالا‌جاق. اؤز افاده سیله، اونون شعرلری؛ بیر ییغین سؤزدن، صنعت‌سیز سؤیلمک‌دن، عاجیزلیگی‌نین گؤزیاشیندان، حیسس ائدیب سؤیله‌یه بیلمدیک‌لریندن باشقا ندیر؟ چونکی او، صنعت بیلمز، صنعنتکار دئییل. اونون شعری، بیر دویغولو اوره یین اینیلتی‌لری‌دیر. ندنسه بو اینیلتی‌لری ده، دیل‌سیز اوریی اوزوندن، حیسس ائتدیگی کیمی ایفاده ائده بیلمه میشدیر. بونا گؤره ده، اوره ییندن شیکایتچی‌دیر.
او، "صنعت، صنعت اوچون‌دور!" دئین‌لرین عکسینه، قلمینی، میللتی‌نین امرینه وئرمیش‌دیر. هر نه قدر اول‌لر، معلم ناجی‌نین و حامیدین تأثیرینده قالدیسا دا، سونرا‌لاری اؤز شخصیتینی تاپمیش، میللتی نین اضطراب‌لاری‌نین ترجمه چیسی اولموش‌دور.
او، ائله بیر ترجومه چیدیر کی، ایچینده یاشادیغی چاغین تنقیدینی ائدرکن، میللتی‌نین حیسس‌لرینی ایضاح ائدرکن، اطرافیندا گؤردوگو پوزوقلوقلارا، ایری‌لیکلره ایشاره ائدرکن، گاه چوخ آجی، گاه ساتیریک بیر دیل ایستیفاده ائدرکن، مسلمان تورکون اخلاق و فضیلتی‌نین نئجه اولماسی لازیم اولدوغونو ایفاده ائدرکن، قورتولوشا چاره‌لر گؤستررکن، اجتماعی بیر یارایا بارماق باسارکن، تورک میللتی‌نین، حتی تورک عیرقی‌نین هیجان‌لارینی ایفاده ائدرکن، شهیدلره یاراشار شعر آابده‌لری تیکرکن، اله آلدیغی مؤوضو، مؤوضو ایله، ایستیفاده ائده جه یی نظم شکلینی سئچمیش، لازیم اولسا منظوم حکایه طرزینی سینامیش، کؤنلونون، آغلی‌نین، ایمانی‌نین ایلهام‌لارینی، میللتی‌نین اورتاق وجدانی‌نین سسینی دیله گتیرمیش‌دیر.
او بوتون شعرلرینده عروض وزنیندن استیفاده ائتمیش‌دیر. بورادا، میللی شعرین ان باشیندا دوران عاکفین، نه اوچون "هئجا" وزنیندن استیفاده ائتمه دیگی ده آیدین‌دیر. او دا، بعضی اطراف‌لارا اؤزونو قبول ائتدیره بیلمک و داها اهمیت‌لیسی، بیر فیکیر آدامی اولا‌راق؛ "اسلام بیرلیگی" دوشونجه‌سینه اؤندرلیک ائتدیگیندن ، اورتاق دیرلرده اینتئقراسیا اولونماق، اونلاری یاشاتماق آنلاییشینا باغلانماسیندان ایره‌لی گلمیش‌دیر.
